English 
Από τον Sachin Chaturvedi, Director General, Research and Information System for Developing Countries (RIS)
Η τρέχουσα κρίση COVID-19 πυροδότησε σημαντικές συζητήσεις που υπογραμμίζουν τον ρόλο της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας (STI). Έχει επίσης αποκαλύψει ορισμένα κενά και ελλείψεις όσον αφορά την παγκόσμια διακυβέρνηση. Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να εξετάσουμε πιο προσεκτικά το συγκεκριμένο ζήτημα των βιολογικών απειλών μετά το COVID-19, καθώς και τις σχετικές προκλήσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση.
Σήμερα, στον αγώνα για εμβόλιο κοροναϊού, περισσότεροι από 300 επιστήμονες εργάζονται σε 120 προσπάθειες για την ανάπτυξη εμβολίων σε πλανητικές πλατφόρμες. Ευτυχώς, σε διεθνές επίπεδο και σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, υπάρχει συναίνεση για το ρόλο της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας (STI). Οι περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ έχουν εντείνει τη διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπιση της κρίσης, μέσω νέων προγραμμάτων και αυξάνοντας τις δαπάνες για STI. Όσον αφορά χώρες εκτός ΟΟΣΑ, UNCTAD τόνισε την ανάγκη για περισσότερη υποστήριξη στη διεθνή συνεργασία σε αυτόν τον τομέα: «Μια παγκόσμια πανδημία είναι ένα παράδειγμα ενός κρίσιμου προβλήματος όπου το άθροισμα των μεμονωμένων προσπαθειών από τις εθνικές κυβερνήσεις παρέχει πολύ κατώτερα αποτελέσματα από τη διεθνή συνεργασία. Τα θετικά εξωτερικά αποτελέσματα των επενδύσεων ΣΜΔ σε μια τέτοια κατάσταση θα μπορούσαν να είναι τεράστια και αποφασιστικά στην προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι τα πιο ευάλωτα μέλη της διεθνούς κοινότητας δεν θα μείνουν πίσω ». Άλλοι διεθνείς παράγοντες όπως οι υπουργοί Επιστήμης και Τεχνολογίας της G7, η UNESCO, η Παγκόσμια Ακαδημία Επιστημών κλπ. έχουν επίσης επανειλημμένα αναγνωρίσει τον κρίσιμο ρόλο της STI στην αντιμετώπιση της κρίσης, ζητώντας αυξημένη συνεργασία.
Ωστόσο, αυτή η κρίση έθεσε επίσης γυμνά προβλήματα της παγκόσμιας διακυβέρνησης, θέτοντας το ερώτημα εάν τα παγκόσμια θεσμικά όργανα και οργανισμοί είναι αρκετά ανθεκτικά για να αντιμετωπίσουν πολλαπλές κρίσεις, από την αποδυνάμωση της νομιμότητας έως τις οικονομικές κρίσεις. Για να επιδεινωθούν τα πράγματα, οι κατηγορίες κατά της ΠΟΥ και της απόσυρσης των ΗΠΑ έχουν προσθέσει μόνο τη σκεπτικιστική αντίληψη της παγκόσμιας διακυβέρνησης και των θεσμών. Στον μετα-πανδημικό κόσμο, τα εμπόδια στη συλλογική δράση για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων είναι πιθανό να είναι ισχυρότερα από πριν.
Ένας τομέας που αξίζει να τονιστεί, με ειδικούς που προειδοποιούν για πιθανή αύξηση στη χρήση βιολογικών όπλων όπως ιών ή βακτηρίων σε έναν κόσμο μετά τον κορανοϊό, είναι η ευπάθεια του κόσμου σε βιολογικές απειλές. Αν και υπήρξαν θετικές απαντήσεις όσον αφορά τους μηχανισμούς διακυβέρνησης στις πυρηνικές και διαστημικές τεχνολογίες, η βιοασφάλεια δεν έχει ακόμη λάβει την ίδια προσοχή και οι βιολογικές επιστήμες παραμένουν ο πιο αδύναμος κρίκος στην τρέχουσα θεσμική μας αρχιτεκτονική. Από την έγκριση της Σύμβασης για τα βιολογικά όπλα (BWC) το 1975, εξακολουθούν να λείπουν επαρκείς θεσμικοί μηχανισμοί και μηχανισμοί διακυβέρνησης για την ασφάλεια και τον αφοπλισμό. Και οι δεσμοί μεταξύ της Σύμβασης και άλλων όπλων του ΟΗΕ , όπως ο ΠΟΥ, άφησαν πολλά να είναι επιθυμητά.
Φέτος, κατά την 45η επέτειο της Σύμβασης για τα Βιολογικά Όπλα (BWC), ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών παρατήρησε ότι «Οι επιστημονικές εξελίξεις μειώνουν τα τεχνικά εμπόδια που περιόρισαν νωρίτερα το δυναμικό των βιολογικών όπλων… Επομένως, καλώ τα κράτη και τα μέρη να επικαιροποιήσουν επειγόντως τους μηχανισμούς εντός τη Σύμβαση για την επανεξέταση των εξελίξεων στην επιστήμη και την τεχνολογία και να συνεργαστούμε για τη βελτίωση της βιοασφάλειας και της βιοπαρασκευής, ώστε όλες οι χώρες να είναι εξοπλισμένες για την πρόληψη και την ανταπόκριση στην πιθανή χρήση βιολογικών όπλων. Το ένατο συνέδριο αναθεώρησης της Συνέλευσης το 2021 είναι μια ευκαιρία για την αντιμετώπιση αυτών και άλλων ζητημάτων. “
Στις 26 Μαρτίου 2020, η Ινδία ζήτησε την ενίσχυση της θεσμικής αρχιτεκτονικής για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα του BWC. Επιπλέον, η Ινδία έθεσε με συνέπεια το ζήτημα της STI και του αφοπλισμού τα τελευταία χρόνια, στηρίζοντας περαιτέρω την πρότασή της το 2017 όταν, μαζί με 18 άλλες χώρες, πρότεινε την ανάγκη διερεύνησης προκλήσεων που σχετίζονται με τη χρήση αυτών των τεχνολογιών για στρατιωτικούς σκοποί. Η πρόταση ζήτησε επίσης τη χρήση νέων τεχνολογιών για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και τη μείωση του κόστους της επαλήθευσης αφοπλισμού και του ελέγχου των όπλων. Αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες υποστήριξαν την Ινδία. Ο Γερουσιαστής των ΗΠΑ Chris Ford, Βοηθός Γραμματέας, Γραφείο Διεθνούς Ασφάλειας και Μη Διαδόσεων (ISN) του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, tweeted,«Παρατηρούμε την 45η επέτειο της σύμβασης για τα βιολογικά όπλα και επιβεβαιώνουμε τη σημασία των δεσμεύσεων των μερών της BWC για την πρόληψη βιολογικών όπλων. Η πανδημία COVID-19 υπογραμμίζει τη σημασία των δεσμεύσεων των μερών της BWC για μείωση όλων των βιολογικών κινδύνων.
Πώς μπορεί λοιπόν να ενισχυθεί η διεθνής συνεργασία σε αυτόν τον τομέα;
Πρώτον, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα παγκόσμιο και ευέλικτο πλαίσιο βιοασφάλειας που θα καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα των παρεμβάσεων δημόσιας υγείας – από την επιστημονική έρευνα και την έγκαιρη προειδοποίηση, έως τη χάραξη πολιτικής, την εφαρμογή, την αξιολόγηση και την ανθεκτικότητα σε βιολογικές καταστροφές. Τα δίκτυα τεχνογνωσίας και γνώσης της βιοεπιστήμης πρέπει να εξελιχθούν επειγόντως για να υποστηρίξουν την εθνική ετοιμότητα για βιολογικό πόλεμο. Η επιστήμη, η τεχνολογία και η καινοτομία θα ήταν κρίσιμα συστατικά.
Δεύτερον, σε εθνικό επίπεδο στην Ινδία, πρέπει να δημιουργήσουμε μια εθνική αρχή για τη βιοασφάλεια και τις βιολογικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (NABBE) για να καθοδηγήσουμε και να ενθαρρύνουμε τα ιδρύματα να συνεργαστούν σύμφωνα με τους ρόλους και την εμπειρογνωμοσύνη τους, αντί να ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Το NABBE θα πρέπει να συνεργαστεί στενά με άλλες εθνικές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση καταστροφών και υπηρεσίες όπως η Άμυνα, η Οικία, τα Οικονομικά, η Γεωργία κ.λπ.
Εν κατακλείδι, οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στο να καταστήσουν τις τεχνολογίες λειτουργικές για πρόσβαση, ισότητα και ένταξη. Η έναρξη του Μηχανισμού Τεχνολογικής Διευκόλυνσης (μέρος της Ατζέντας 2030) και του STI για SDGsστη σύνοδο κορυφής της Οζάκα G20, είναι ενθαρρυντικά βήματα. Επιπλέον, η παγκόσμια ηγεσία πρέπει να ανταποκριθεί στο αίτημα του Πρωθυπουργού Modi για τη Νότια Ασία να συνεργαστεί ως περιοχή στην καταπολέμηση της κρίσης COVID-19. Ο εθνικισμός δεν είναι λύση. Μαζί πρέπει να προχωρήσουμε στη δημιουργία παγκόσμιων δημόσιων αγαθών που υποστηρίζουν εθνικές ιατρικές και άλλες εξειδικευμένες ικανότητες, καθώς και συλλογικές προσπάθειες Ε & Α. Αρκετές χώρες έχουν συγκεντρώσει τους πιο ανώτερους γιατρούς και επιστήμονες τους για να προωθήσουν τη διαχείριση κρίσεων υπό την καθοδήγηση εμπειρογνωμόνων, η οποία τώρα κινείται όλο και περισσότερο πέρα από τη συνεργασία Νότου-Νότου, στη συνεργασία Βορρά-Νότου. Για την αντιμετώπιση των βιολογικών πτυχών της πανδημίας, είναι επείγουσα η ανάγκη δημιουργίας ενός παγκόσμιου πλαισίου βιοασφάλειας.
